Şizofreni ataklarında genellikle düşünce bozukluğu, sesler işitme, hayal görme, davranış bozuklukları gibi psikotik belirtiler meydana gelir. Hastanın psikososyal işlevselliğinde belirgin bir bozulma olur. Eğer öğrenciyse ders başarısı düşer, işini yapamaz hale gelir, sosyal ortamlardan kaçar veya garip davranışlar gösterir.

Tedavinin en erken bir şekilde ve hızlı başlaması gerekmektedir. Tedavideki gecikme hastalığın iyileşme şansını azaltmaktadır. Hasta ne kadar daha uzun süre bu belirtilerle yaşıyorsa, o oranda hastalığın gidişi kötü oluyor.

Birçok araştırma beyindeki yapısal ve işlevsel bozulmanın psikotik belirtilere yol açtığını göstermiştir. Ek olarak psikozun yaşandığı süreçte beyinde ortaya çıkan patolojik değişiklikler beynin yapısını ve işlevini daha çok bozmaktadır. Bu nedenle psikozun beyin yapısı üzerinde toksik bir etki yapmakta olduğu iddia edilmektedir. Ayrıca hastaya özgü çevresel etkenlerin sürekliliği bu beyin hasarını daha da arttırmaktadır. Psikotik belirtilerle birlikte esrar (kannabis) kullanan hastalar buna örnektir. Esrar kendi başına yatkın olan kişide psikozu ve şizofreniyi tetiklemektedir. Eğer gelişmiş olan psikoza rağmen kişi esrar almayı sürdürürse tedavi zorlaşmakta ve klinik gidiş olumsuz olmaktadır.